Ho'e noa taote i te pu ma'i ru no Taravao. E hope tana fa'aaura'a i teie matahiti 2016 i muri nei
PAPEETE, le 20/08/2015 - Na te ho'e horora'a a te pu Fa'aterera'a no te Ea i fa'atupu i teie huru fa'anahora'a. Horora'a o tei tu'u hia i te ava'e no 'eperera i ma'iri a'e nei e o tei ha'a faufa'a 'ore hia e te 'auvaha ture. I muri a'e, ua fa'aho'i te rahira'a o te mau taote i to ratou ti'ara'a. I teie mahana, ho'e noa taote tei rapa'au nei i te feia ma'i ru no Tai'arapu ma.
"Te fa'aitoito noa nei au i roto i ta'u 'ohipa", e reo teie mai roto mai ia Valérie Magot, te taote hope'a i te pu ma'i ru no Taravao.
Te vahi pe'ape'a roa atu, e hope tana fa'aura'a i te 'ava'e no tiurai 2016. E'ita ato'a e papu e tamau a oia i te rave i tana ohipa mai teie te huru.
Noa atu te mau fifi farerei hia e ana i te mau mahana ato'a, te fa'aitoito noa nei oia tae atu te 'oti'a no tana parau fa'aau. "Te tai'o nei au i te mau mahana e te mau 'ava'e o ta'u e toe ra". Nona, e'ere i te mea ohie i te rohi i roto i teie mau huru fa'anahora'a. I te pae anei, i te rahira'a o tana mau tapura ohipa, aore ia te parau ato'a ra no tana mau hora hau.
I roto i teie pu, mea teimaha ato'a te ti'ara'a o tei amo hia e te mau taote. Ua rahi roa ta ratou mau tapura ohipa e aita i aufau hia atu ra i ta ratou mau hora hau, mai te ava'e no atopa i ma'iri a'e nei. Te vahi fifi roa atu, te mau fa'ahepora'a ato'a mai roto mai i te pu Fa'aterera'a no te Ea, ta ratou mau hi'opo'a maite-ra'a i te mau ohipa i rave hia e teie mau taote. Mai tei ha'apapu hia e Valérie Magot, "e'ere i te mea ohie, e au pa'i e, aita ratou e ti'aturi i ta matou mau papa'ira'a". Teie te tumu ato'a te mau taote no teie pu i fa'aho'i i to ratou ti'ara'a e te rahira'a, ua ho'i ia i te fenua Farani.
Te vahi papu, ua pia hia te tahi mau tapura 'ohipa hina'aro hia no te tihepu mai i te tahi mau taote api. Aita ra ho'e a'e i pahono atu, inaha, aita ratou i hina'aro e rave i te ohipa mai teie te huru, i ni'a anei i te parau no te mau hora ohipa e te moni ava'e.
No reira, i teie mahana, aita o Valérie Magot i fa'atopa i tona morare. Te rave-noa-nei oia i tana ohipa turu-ato'a-hia, i te tahi mau taime, e te mau tahi taote. Ia numera ana'e hia tana mau hora ohipara'a i te hepetoma ho'e, ua ra'e-roa-hia te faito e 60 tae atu i te 70 hora o tana i rave.
I teie mahana, te iriti nei teie pu ma'i ru i tana mau uputa i te mau ahiahi ato'a mai te hora 3 e te 'afa. Are'a i te po'ipo'i, e'ita ho'e a'e ta'ata e fari'i nei i te huira'atira. "Ua ite te huira'atira i te mau ohipa o tei tupu nei i 'u nei. Mea au a'e na ratou e tapapa roa atu i te pu ma'i ru no Ta'aone".
"Ta'u tauto'ora'a, e ia ha'amara'a hia te moni 'ava'e a. Ia ana'anatae mai te mau taote no te haere mai e rave i te ohipa i 'u nei". Mai te peu, e'ita teie fifi e matara, e'ita ato'a e papu, e tape'a noa o Valérie Magot i tana ohipa. "Mea teimaha roa e ua rohirohi ato'a vau".
I teie mahana, te tia'i ato'a nei oia i te opuara'a a te Fa'aterera'a o te Hau Fenua no te ha'amaita'i i te parau no te ea i Porinetia nei. E riro teie ohipa i te hi'o hia i teie matahiti i muri nei.
"Te fa'aitoito noa nei au i roto i ta'u 'ohipa", e reo teie mai roto mai ia Valérie Magot, te taote hope'a i te pu ma'i ru no Taravao.
Te vahi pe'ape'a roa atu, e hope tana fa'aura'a i te 'ava'e no tiurai 2016. E'ita ato'a e papu e tamau a oia i te rave i tana ohipa mai teie te huru.
Noa atu te mau fifi farerei hia e ana i te mau mahana ato'a, te fa'aitoito noa nei oia tae atu te 'oti'a no tana parau fa'aau. "Te tai'o nei au i te mau mahana e te mau 'ava'e o ta'u e toe ra". Nona, e'ere i te mea ohie i te rohi i roto i teie mau huru fa'anahora'a. I te pae anei, i te rahira'a o tana mau tapura ohipa, aore ia te parau ato'a ra no tana mau hora hau.
I roto i teie pu, mea teimaha ato'a te ti'ara'a o tei amo hia e te mau taote. Ua rahi roa ta ratou mau tapura ohipa e aita i aufau hia atu ra i ta ratou mau hora hau, mai te ava'e no atopa i ma'iri a'e nei. Te vahi fifi roa atu, te mau fa'ahepora'a ato'a mai roto mai i te pu Fa'aterera'a no te Ea, ta ratou mau hi'opo'a maite-ra'a i te mau ohipa i rave hia e teie mau taote. Mai tei ha'apapu hia e Valérie Magot, "e'ere i te mea ohie, e au pa'i e, aita ratou e ti'aturi i ta matou mau papa'ira'a". Teie te tumu ato'a te mau taote no teie pu i fa'aho'i i to ratou ti'ara'a e te rahira'a, ua ho'i ia i te fenua Farani.
Te vahi papu, ua pia hia te tahi mau tapura 'ohipa hina'aro hia no te tihepu mai i te tahi mau taote api. Aita ra ho'e a'e i pahono atu, inaha, aita ratou i hina'aro e rave i te ohipa mai teie te huru, i ni'a anei i te parau no te mau hora ohipa e te moni ava'e.
No reira, i teie mahana, aita o Valérie Magot i fa'atopa i tona morare. Te rave-noa-nei oia i tana ohipa turu-ato'a-hia, i te tahi mau taime, e te mau tahi taote. Ia numera ana'e hia tana mau hora ohipara'a i te hepetoma ho'e, ua ra'e-roa-hia te faito e 60 tae atu i te 70 hora o tana i rave.
I teie mahana, te iriti nei teie pu ma'i ru i tana mau uputa i te mau ahiahi ato'a mai te hora 3 e te 'afa. Are'a i te po'ipo'i, e'ita ho'e a'e ta'ata e fari'i nei i te huira'atira. "Ua ite te huira'atira i te mau ohipa o tei tupu nei i 'u nei. Mea au a'e na ratou e tapapa roa atu i te pu ma'i ru no Ta'aone".
"Ta'u tauto'ora'a, e ia ha'amara'a hia te moni 'ava'e a. Ia ana'anatae mai te mau taote no te haere mai e rave i te ohipa i 'u nei". Mai te peu, e'ita teie fifi e matara, e'ita ato'a e papu, e tape'a noa o Valérie Magot i tana ohipa. "Mea teimaha roa e ua rohirohi ato'a vau".
I teie mahana, te tia'i ato'a nei oia i te opuara'a a te Fa'aterera'a o te Hau Fenua no te ha'amaita'i i te parau no te ea i Porinetia nei. E riro teie ohipa i te hi'o hia i teie matahiti i muri nei.
TE TAHI MAU PARAU HURU RAU
Te ani te mau tuha'a 'oire i to ratou ti'amara'a
Te tia'i nei te mau oire no Hiti'a o te ra e ia ha'amau mai te tomite ra teitei i te ho'e tomite hi'opo'a i ta ratou anira'a fa'ati'amara'a. Ua putuputu te apo'ora'a oire e piti taime e ua tu te reo o te ta'ato'ara'a e ia fa'ati'ama-hia-ihoa ia ratou. Mai te mea ra e fari'i teie tomite hi'opo'a i ta ratou anira'a, i reira, e fa'atae hia atu teie parau i mua i te aro o te Apo'ora'a o te Hau Fenua e te Apo'ora'a Rahi no Porinetia nei. Te tauto'ora'a maoti ra, ia mana hia te reira hau i te matahiti 2020, matahiti i reira e tupu te ma'itira'a tavana oire.
456 feia i tape'a hia i te fare auri no Fa'a'a
Ua rahi roa te feia i tape'a hia i Tahiti nei. I teie mahana, ua numera hia 456 feia i tape'a hia i Nu'utania. I te ha'amaura'a hia i teie fare tape'ara'a, 165 ana'e ta'ata o tei nehenehe i te fari'i hia i reira. No reira, te tia'i hia nei te fare tape'ara'a api no Papeari o tei iriti i tana mau uputa i te omuara'a o te matahiti 2017. 410 mau ta'ata i tape'a hia o tei fa'areva hia i reira.
Ha'amau i te tahi mau fa'anahora'a no te ha'amahuta i te parau no te fari'ira'a ratere
13 miria toata o ta te Fa'aterera'a o te Hau Fenua e mana'o i te tu'u i roto i te tahi mau opuara'a i roto i te fa'a no Maroto i Papeno'o. I reira, te Fa'aterera'a o te Hau Fenua i te mana'ora'a i te ha'amau i te tahi mau fa'anahora'a no te ume mai i te mau ratere i reira. Mai te parau anei no te tahi mau hotera, te ho'e tahua huira'a popo e te tahi mau niuniu fa'atoro hia na ni'a no te fa'aori haere i te mau manihini. Mau opuara'a teie o tei fari'i poupou nei e te ta'atira'a Haururu no Papeno'o, inaha, te parau no teie fa'a o tei ha'afaufa'a hia na mua roa.
Mai te mahana matamua no tetepa e fa'atopa hia te moni o te mori arahu
5 farane toata i ni'a i te mori arahu e te mori tapau ore. E tupu teie fa'atopara'a i te mahana matamua no tetepa i muri nei, fa'aotira'a teie mai roto mai i te Fa'aterera'a o te Hau Fenua. E topa mai te tarifa o te mori arahu i ni'a i te faito 150 farane toata i te ritera, e 153 farane toata i te ritera no te mori tapau ore. Te tumu : te topara'a ia o te moni no te mori na te ara.
Te ani te mau tuha'a 'oire i to ratou ti'amara'a
Te tia'i nei te mau oire no Hiti'a o te ra e ia ha'amau mai te tomite ra teitei i te ho'e tomite hi'opo'a i ta ratou anira'a fa'ati'amara'a. Ua putuputu te apo'ora'a oire e piti taime e ua tu te reo o te ta'ato'ara'a e ia fa'ati'ama-hia-ihoa ia ratou. Mai te mea ra e fari'i teie tomite hi'opo'a i ta ratou anira'a, i reira, e fa'atae hia atu teie parau i mua i te aro o te Apo'ora'a o te Hau Fenua e te Apo'ora'a Rahi no Porinetia nei. Te tauto'ora'a maoti ra, ia mana hia te reira hau i te matahiti 2020, matahiti i reira e tupu te ma'itira'a tavana oire.
456 feia i tape'a hia i te fare auri no Fa'a'a
Ua rahi roa te feia i tape'a hia i Tahiti nei. I teie mahana, ua numera hia 456 feia i tape'a hia i Nu'utania. I te ha'amaura'a hia i teie fare tape'ara'a, 165 ana'e ta'ata o tei nehenehe i te fari'i hia i reira. No reira, te tia'i hia nei te fare tape'ara'a api no Papeari o tei iriti i tana mau uputa i te omuara'a o te matahiti 2017. 410 mau ta'ata i tape'a hia o tei fa'areva hia i reira.
Ha'amau i te tahi mau fa'anahora'a no te ha'amahuta i te parau no te fari'ira'a ratere
13 miria toata o ta te Fa'aterera'a o te Hau Fenua e mana'o i te tu'u i roto i te tahi mau opuara'a i roto i te fa'a no Maroto i Papeno'o. I reira, te Fa'aterera'a o te Hau Fenua i te mana'ora'a i te ha'amau i te tahi mau fa'anahora'a no te ume mai i te mau ratere i reira. Mai te parau anei no te tahi mau hotera, te ho'e tahua huira'a popo e te tahi mau niuniu fa'atoro hia na ni'a no te fa'aori haere i te mau manihini. Mau opuara'a teie o tei fari'i poupou nei e te ta'atira'a Haururu no Papeno'o, inaha, te parau no teie fa'a o tei ha'afaufa'a hia na mua roa.
Mai te mahana matamua no tetepa e fa'atopa hia te moni o te mori arahu
5 farane toata i ni'a i te mori arahu e te mori tapau ore. E tupu teie fa'atopara'a i te mahana matamua no tetepa i muri nei, fa'aotira'a teie mai roto mai i te Fa'aterera'a o te Hau Fenua. E topa mai te tarifa o te mori arahu i ni'a i te faito 150 farane toata i te ritera, e 153 farane toata i te ritera no te mori tapau ore. Te tumu : te topara'a ia o te moni no te mori na te ara.
