Ua oti te parau no Edouard Fritch i roto i te pupu Taho'era'a Huira'atira. Ua ha'apapu ra oia, e ha'amau oia i tana iho pupu poritita
PAPEETE, i te 03/09/2015 - Ua oti te parau no Edouard Fritch i roto i te pupu Taho'era'a Huira'atira. A mahana piti ra, ua fa'aoti te tomite poritita a te pupu puatou e ti'avaru iana. I teie mahana, ua ha'apapu mai o Edouard Fritch, e ha'amau oia i tana iho pupu poritita.
Ho'e 'api o tei huri i teie mahana no Edouard Fritch. A 35 matahiti oia i te ha'a ra'a i roto i te pupu puatou. Ua ha'api'i oia i te mau arata'ira'a e ti'a i te rave i roto i te parau no te orara'a poritita, na muri ia Gaston Flosse.
No Gaston Flosse, aita i nehenehe i te vaiiho fa'ahou i te mau ohipa mai te reira te huru. "Ua 'imi-noa-na oia i te mau rave'a ato'a no te 'ume mai i ta matou mau mero i roto i tana pupu i te fare 'apo'ora'a rahi".
No te peretiteni no te pupu puatou, te tumu aita fa'ahou ratou i fari'i i te mau ohipa i rave hia na e Edouard Fritch, maoti ra, te tu'ura'a atu oia i te ho'e horora'a i mua i te tiripuna no te pato'i i te huru arata'ira'a a Gaston Flosse mai te 23 no tiurai i topa a'e nei, inaha, ua 'ere hia e oia i tona mau ti'ara'a tivira e aita e mana fa'ahou tona no te arata'i i te ho'e pupu poritita. Te ani nei te peretiteni no te Hau Fenua e ia tu'u hia mai ho'e ti'a 'e atu no te peretitenira'a mai i te pupu puatou.
I mua i teie horora'a, aita te reira i fari'i roa hia e te mau ti'a fa'atere a te pupu Taho'era'a Huira'atira. Fa'aoti atu ra ratou i te ti'avaru ia Edouard Fritch i rapae.
A mahana toru ra, ua topa te parau 'api mai roto mai ia Edouard Fritch, e, ua fa'aoti oia i te ha'amau i tana iho pupu poritita. "Mea rahi te mau ti'a e hina'aro ra e ha'amau i te ho'e pupu no te 'afa'i mai i te ho'e huru arata'ira'a 'api, ma te 'afa'i mai i te ho'e aho 'api. Ua farerei noa na vau i te tahi mau mero no te Taho'era'a huira'atira, ia fa'a'ite mai ratou i to ratou mana'o i ni'a i te huru arata'ira'a a Gaston Flosse, e, ua ha'apapu mai e ua fiu ihoa ratou".
I mua i teie mana'o, te ha'apoupou nei o Gaston Flosse ia Edouard Fritch i roto i tana 'opuara'a 'api. "Ia ha'amau mai oia i tana pupu poritita, mai ia Gaston Tong Sang, Jean-Christophe Bouissou aore ra Teva Rohfritsch. Ua 'ite tatou eaha te ohipa o tei tupu mai i muri iho…"
No reira, i teie ahiahi nei, e putuputu te mau mero no te 'apo'ora'a rahi 'amui a te pupu Taho'era'a Huira'atira, no te ha'amana i te mau fa'aotira'a i rave hia e te tomite poritita a mahana piti ra. Ua titau-ato'a-hia o Edouard Fritch, "e nehenehe oia e haere mai e fa'a'ite i tona mau mana'o." Te vahi papu, e'ita o Edouard Fritch e ti'a atu i roto i teie 'apo'ora'a rahi 'amui.
Ho'e 'api o tei huri i teie mahana no Edouard Fritch. A 35 matahiti oia i te ha'a ra'a i roto i te pupu puatou. Ua ha'api'i oia i te mau arata'ira'a e ti'a i te rave i roto i te parau no te orara'a poritita, na muri ia Gaston Flosse.
No Gaston Flosse, aita i nehenehe i te vaiiho fa'ahou i te mau ohipa mai te reira te huru. "Ua 'imi-noa-na oia i te mau rave'a ato'a no te 'ume mai i ta matou mau mero i roto i tana pupu i te fare 'apo'ora'a rahi".
No te peretiteni no te pupu puatou, te tumu aita fa'ahou ratou i fari'i i te mau ohipa i rave hia na e Edouard Fritch, maoti ra, te tu'ura'a atu oia i te ho'e horora'a i mua i te tiripuna no te pato'i i te huru arata'ira'a a Gaston Flosse mai te 23 no tiurai i topa a'e nei, inaha, ua 'ere hia e oia i tona mau ti'ara'a tivira e aita e mana fa'ahou tona no te arata'i i te ho'e pupu poritita. Te ani nei te peretiteni no te Hau Fenua e ia tu'u hia mai ho'e ti'a 'e atu no te peretitenira'a mai i te pupu puatou.
I mua i teie horora'a, aita te reira i fari'i roa hia e te mau ti'a fa'atere a te pupu Taho'era'a Huira'atira. Fa'aoti atu ra ratou i te ti'avaru ia Edouard Fritch i rapae.
A mahana toru ra, ua topa te parau 'api mai roto mai ia Edouard Fritch, e, ua fa'aoti oia i te ha'amau i tana iho pupu poritita. "Mea rahi te mau ti'a e hina'aro ra e ha'amau i te ho'e pupu no te 'afa'i mai i te ho'e huru arata'ira'a 'api, ma te 'afa'i mai i te ho'e aho 'api. Ua farerei noa na vau i te tahi mau mero no te Taho'era'a huira'atira, ia fa'a'ite mai ratou i to ratou mana'o i ni'a i te huru arata'ira'a a Gaston Flosse, e, ua ha'apapu mai e ua fiu ihoa ratou".
I mua i teie mana'o, te ha'apoupou nei o Gaston Flosse ia Edouard Fritch i roto i tana 'opuara'a 'api. "Ia ha'amau mai oia i tana pupu poritita, mai ia Gaston Tong Sang, Jean-Christophe Bouissou aore ra Teva Rohfritsch. Ua 'ite tatou eaha te ohipa o tei tupu mai i muri iho…"
No reira, i teie ahiahi nei, e putuputu te mau mero no te 'apo'ora'a rahi 'amui a te pupu Taho'era'a Huira'atira, no te ha'amana i te mau fa'aotira'a i rave hia e te tomite poritita a mahana piti ra. Ua titau-ato'a-hia o Edouard Fritch, "e nehenehe oia e haere mai e fa'a'ite i tona mau mana'o." Te vahi papu, e'ita o Edouard Fritch e ti'a atu i roto i teie 'apo'ora'a rahi 'amui.
'APO'ORA'A HAU FENUA
Tuha'a i roto i te Forum no te Fa'ahotura'a i te mau motu no Patitifa.
E 3 rurura'a tuha'a fenua i teie matahiti, o te fa'ata'iruru mai i te ta'ato'ara'a e aore i te tahi tuha'a no te mau fa'atere 'oteania :
- i te 5 no tetepa, te 5 ra'a no te rurura'a a te Pupu no te mau Fa'atere Porinetia, i Auckland (Niu Terani);
- e mai te 8 e tae i te 10 no tetepa, te 46 ra'a o te rurura'a rahi a te mau Fa'atere no te Forum i Port Moresby i Papua Niu Tinea.
Ua riro te reira mau farereira'a e toru, ei mea faufa'a no te fenua nei, no te mau tapura 'ohipa e tano ti'a roa ia i ni'a ia'na : te tarimara'a i te Ture Arata'i 'iriti ture a te PIDF, te hi'opo'ara'a i te tu'ura'a i'oa o Porinetia farani i roto i te papa ture ei mero hope no te Forum, no te mau motu no Patitifa e te Fafaura'a ture no Taputapuatea no ni'a i te tauira'a i te huru o te reva.
No ni'a i te 5 ra'a no te rurura'a a te mau Fa'atere porinetia i Auckland, i te 5 no tetepa, e ti'a atu te Peretiteni Fritch. E 3 parau tumu i ha'afaufa'a hia : te mau mana'o o Farani i ni'a i te Fafaura'a ture no Taputapuatea, te anira'a e fa'ao i roto i te Forum ei mero hope e te mau parau i ni'a i te mau utara'a manureva na roto i teie mau tuha'a fenua.
E mai te 8 e tae mai i te 11 no tetepa 2 015, e tere atu te Peretiteni i roto i te 45 ra'a no te rurura'a a te mau Fa'atere no te Forum i Port Moresby (Papua Niu Tinea) no te ha'amana i te anira'a fa'ao e te 'afa'ira'a i te Fafaura'a ture no Taputapuatea i mua i te mau Fa'atere no Patitifa. No te fa'ahopera'a, i te 11 no tetepa, e 'amui atu te Peretiteni i roto i te Tau'a paraura'a Hou-Forum i reira e ti'a hia mai o Farani e te Fa'aterehau vahine no te Aramoana, o George Pau-Langevin vahine.
Nominora'a i roto i te Tomite Fa'atere o Air Tahiti Nui
Ua ha'amana te 'Apo'ora'a a te mau Fa'aterehau i te nominora'a o te Fa'atere hau no te Ha'amahutara'a Fa'arava'ira'a Faufa'a, no te Fa'arava'ira'a Faufa'a Ninamu, no te Porotita Numera Roro uira, ti'a'au i te fa'atianira'a i te mau fa'ahotura'a, o Teva Rohfritsch, ei mero no te Tomite Fa'atere no te SEML Air Tahiti Nui, na ni'a i te ti'ara'a no te mau ti'a fatu moni papa no Porinetia farani.
Tuha'a i roto i te Forum no te Fa'ahotura'a i te mau motu no Patitifa.
E 3 rurura'a tuha'a fenua i teie matahiti, o te fa'ata'iruru mai i te ta'ato'ara'a e aore i te tahi tuha'a no te mau fa'atere 'oteania :
- i te 5 no tetepa, te 5 ra'a no te rurura'a a te Pupu no te mau Fa'atere Porinetia, i Auckland (Niu Terani);
- e mai te 8 e tae i te 10 no tetepa, te 46 ra'a o te rurura'a rahi a te mau Fa'atere no te Forum i Port Moresby i Papua Niu Tinea.
Ua riro te reira mau farereira'a e toru, ei mea faufa'a no te fenua nei, no te mau tapura 'ohipa e tano ti'a roa ia i ni'a ia'na : te tarimara'a i te Ture Arata'i 'iriti ture a te PIDF, te hi'opo'ara'a i te tu'ura'a i'oa o Porinetia farani i roto i te papa ture ei mero hope no te Forum, no te mau motu no Patitifa e te Fafaura'a ture no Taputapuatea no ni'a i te tauira'a i te huru o te reva.
No ni'a i te 5 ra'a no te rurura'a a te mau Fa'atere porinetia i Auckland, i te 5 no tetepa, e ti'a atu te Peretiteni Fritch. E 3 parau tumu i ha'afaufa'a hia : te mau mana'o o Farani i ni'a i te Fafaura'a ture no Taputapuatea, te anira'a e fa'ao i roto i te Forum ei mero hope e te mau parau i ni'a i te mau utara'a manureva na roto i teie mau tuha'a fenua.
E mai te 8 e tae mai i te 11 no tetepa 2 015, e tere atu te Peretiteni i roto i te 45 ra'a no te rurura'a a te mau Fa'atere no te Forum i Port Moresby (Papua Niu Tinea) no te ha'amana i te anira'a fa'ao e te 'afa'ira'a i te Fafaura'a ture no Taputapuatea i mua i te mau Fa'atere no Patitifa. No te fa'ahopera'a, i te 11 no tetepa, e 'amui atu te Peretiteni i roto i te Tau'a paraura'a Hou-Forum i reira e ti'a hia mai o Farani e te Fa'aterehau vahine no te Aramoana, o George Pau-Langevin vahine.
Nominora'a i roto i te Tomite Fa'atere o Air Tahiti Nui
Ua ha'amana te 'Apo'ora'a a te mau Fa'aterehau i te nominora'a o te Fa'atere hau no te Ha'amahutara'a Fa'arava'ira'a Faufa'a, no te Fa'arava'ira'a Faufa'a Ninamu, no te Porotita Numera Roro uira, ti'a'au i te fa'atianira'a i te mau fa'ahotura'a, o Teva Rohfritsch, ei mero no te Tomite Fa'atere no te SEML Air Tahiti Nui, na ni'a i te ti'ara'a no te mau ti'a fatu moni papa no Porinetia farani.
PARAU HURU RAU
Tapiho'ora'a
Mai te mahana matamua no tetepa, aita fa'ahou i fari'i ia outou i te 'aufau i ta outou mau tauiha'a hau i ta ratou mau tarifa i te 119 300 farane toata, ma te fa'a'ohipa i te moni. Titau hia ia outou i te fa'a'ohipa i ta outou mau tareta aore ia ta outou mau parau 'aufaura'a. I te pae no te mau fare toa, e ha'afaufa'a mai ratou i te mau 'aufaura'a ri'iri'i.
Ea
Mai te 14 no tetepa, e tere e 2 ta'ata, no te pu Louis Malardé, i roto i te mau aroa no Porinetia nei, no te 'iriti i to outou toto. Tera ra, 700 ana'e feia o tei ma'iti hia. Te fa : te hi'ora'a i to ratou huru i mua i te mau ma'i naonao, oia ho'i, te ma'i fiva Dengue, te Zika e te Chikungunya. Ia oti te reira tuhaa, e nehenehe ia ratou e imi mai i te tahi mau rave'a papu no te araira'a i teie mau ma'i. E pia atu te pu Louis Malardé i tana mau pu'ohura'a i teie matahiti 2016 i muri nei.
Tapiho'ora'a
Mai te mahana matamua no tetepa, aita fa'ahou i fari'i ia outou i te 'aufau i ta outou mau tauiha'a hau i ta ratou mau tarifa i te 119 300 farane toata, ma te fa'a'ohipa i te moni. Titau hia ia outou i te fa'a'ohipa i ta outou mau tareta aore ia ta outou mau parau 'aufaura'a. I te pae no te mau fare toa, e ha'afaufa'a mai ratou i te mau 'aufaura'a ri'iri'i.
Ea
Mai te 14 no tetepa, e tere e 2 ta'ata, no te pu Louis Malardé, i roto i te mau aroa no Porinetia nei, no te 'iriti i to outou toto. Tera ra, 700 ana'e feia o tei ma'iti hia. Te fa : te hi'ora'a i to ratou huru i mua i te mau ma'i naonao, oia ho'i, te ma'i fiva Dengue, te Zika e te Chikungunya. Ia oti te reira tuhaa, e nehenehe ia ratou e imi mai i te tahi mau rave'a papu no te araira'a i teie mau ma'i. E pia atu te pu Louis Malardé i tana mau pu'ohura'a i teie matahiti 2016 i muri nei.